Amanda Maier
- Zweedse violiste en componiste,
Landskrona, 20 februari 1853 – Amsterdam, 15 juni 1894. - Dochter van de uit Riedlingen (Württemberg) afkomstige violist en banketbakker Carl Edvard Maier en de Zweedse Ellsa Sjöbeck.
- Eerste vrouw van Julius Röntgen.
- Twee kinderen: Julius (1881-1951) en Engelbert (1886-1958)
Amanda Carolina Erica Maier ontving haar eerste viool- en pianolessen van haar vader, die zelf in 1852 het “Musikdirektör” certificaat aan het Koninklijk Conservatorium in Stockholm had behaald. Op haar zestiende jaar werd ook zij toegelaten tot dit conservatorium waar zij drie jaar later als eerste vrouw in Zweden de hoogst mogelijke resultaten behaalde in de vakken viool, piano, orgel, compositie, contrapunt, muziekgeschiedenis en esthetica.
Van 1873 tot 1876 studeerde zij verder in Leipzig bij Engelbert Röntgen, concertmeester van het Gewandhausorchester, bij Carl Reinecke, componist en dirigent en Ernst Friedrich Richter, cantor en muziektheoreticus (harmonieleer en contrapunt). In deze periode raakte zij bevriend met Edvard Grieg en met Julius Röntgen en componeerde ze een trio voor piano, viool en cello, een sonate voor viool en piano en een vioolconcert dat zij met het Gewandhausorchester onder leiding van Engelbert Röntgen op 8 februari 1876 in Leipzig met veel succes ten doop hield.
Tussen 1876 en 1880 maakte zij drie grote tournees met haar vriendinnen de sopraan Louise Pyk en de pianiste Augusta Kjellander. In 1876 een serie concerten in Zweden, in 1878 31 concerten in 26 Zweedse en Noorse steden en in 1879 een tournee waarbij ook Finland en Rusland werden aangedaan.
Op 28 juli 1880 trouwde zij in Landskrona met Julius Röntgen; het paar vestigde zich in Amsterdam. Met haar huwelijk kwam haar carrière als violiste ten einde en trad zij niet meer in het openbaar op. Wel speelde zij nog in huiselijke kring, componeerde zij samen met haar man enkele werken en ontving zij vele bekende musici, onder wie Rubinstein, Joachim, Brahms en Grieg.
In 1881 werd haar eerste zoon Julius jr. geboren en in 1886 volgde een tweede zoon, Engelbert. De laatste zeven jaar van haar leven was zij veel ziek, waarschijnlijk als gevolg van een vroeger opgelopen tbc-besmetting.
De Deense zangeres Bodil de Neergaard-Hartmann (1867-1959), echtgenote van Viggo de Neergaard, op wiens kasteel Fuglsang de familie Röntgen vanaf 1892 vele zomers heeft gelogeerd en gemusiceerd, noemde haar: ” De belangwekkende en beminnelijke Amanda die altijd, waar zij ook kwam, het middelpunt werd ondanks haar bescheidenheid en absoluut gebrek aan geldingsdrang”.
Composities van Amanda Maier
Gepubliceerde composities:
- Trio voor viool, cello en piano, 1874
- Concert voor viool en orkest, 1875
- Sonate in b-klein voor viool en piano “Till min käre fader”, 1873
- Zes stukken voor viool en piano, 1879
- “Zwiegespräche” voor piano (samen met Julius gecomponeerd), 1883
- “Schwedische Weisen und Tänze (samen met Julius gecomponeerd), 1882
- Kwartet in e-klein voor piano, viool, altviool en cello, 1891
- Een orkestbewerking van het 6e deel “Schwedisch” uit de zes stukken voor viool en piano door Fr. Rosenkranz
Niet gepubliceerde composities:
- Liederen op teksten van David af Wirsén, 1878
-
- Den sjuka flickans sång
-
- Aftonklockan
-
- Ungt mod
-
- Sången
- 25 Preludes voor piano solo, 1869
- Strijkkwartet, 1877
- Drei Stücke voor viool en piano, 1879
- St. Nicolas Schwank (samen met Julius gecomponeerd), 1880
- Klavierstück in cis-klein
Bovengenoemde werken zijn verkrijgbaar of ter inzage bij de volgende organisaties:
- Swedish Musical Heritage
- Music and Theatre Library Stockholm
- Uitgeverij Donemus (alleen het kwartet in e-klein)
- Petrucci Music Library
Verloren gegane werken:
- Romance voor viool en piano, 1870
- Fantasie voor viool en piano, 1872
- Trio voor piano en twee violen, 1873
- Sonate voor altviool en piano, 1877
- Ahasverus, zang en piano, 1878
- Thema en Variaties voor viool, altviool en piano, 1877
- Suite in C-groot, viool en piano, 1881(?)
- Intermezzo voor piano, 1887(?)
Discografie
Amanda Maier Volume 1 (2015-2016)
Vioolconcert, Pianokwartet, Schwedische Weisen und Tänze.
Gregory Maytan-viool, Helsingborg Symphony Orhestra o.l.v. Andreas Stoehr,
Ann-Sofi Klingberg-piano, Bernt Lysell-altviool en Sara Wijk-cello.
Amanda Maier Volume 2 (2017)
Vioolsonate, 9 Stukken voor viool en piano, 4 liederen.
Cecilia Zilliacus-viool, Sabina Bisholt-sopraan, Bengt Forsberg-piano.
Amanda Maier Volume 3 (2018)
Piano trio in Es -groot, Strijkkwartet in A-groot, St. Nicholas-Schwank, Klavierstück, Preludes.
Cecilia Zilliacus-viool, Julia-Maria Kretz- viool, Johanna Persson- altviool, Kati Raitinen- cello, Bengt Forsberg en David Huang-piano.
Amanda & Julius (2017)
Amanda Maier-Preludes voor piano solo, Julius Röntgen en Amanda Maier-Zwiegespräche, Julius Röntgen-Neckens Polka en Julklapp voor piano solo en Adagio voor viool en orgel.
Bengt Forsberg-piano, Cecilia Zilliacus-viool.
Amanda Maier Meets Johannes Brahms (2013)
o.a. Maier-Vioolsonate.
Urlicht B00E4V0AFG
Musique romantique des pays du nord(2007)
o.a. Maier-Vioolsonate.
VDE-Gallo GALL CD-1235
Musica Sveciae, kamermuziek van Zweedse vrouwelijke componisten (1993)
o.a. Maier-Vioolsonate.
MSCD 528-529
Amanda Maier, Her Life and Career as a 19th Century Woman Violinist, dissertatie door Jennifer Martyn
In juni 2018 behaalde Jennifer Martyn haar doctorstitel aan de University of Toronto met haar dissertatie ‘Amanda Maier: Her Life and Career as a Nineteenth Century Woman Violinist’. Na eerdere studies over leven en werk van Maier van onder anderen Lennart Lundholm en recentelijk van Klas Gagge is dit het eerste uitgebreide wetenschappelijke onderzoek dat over haar is verschenen, met een focus op de carrière van Amanda Maier als violiste en een algemene beschouwing over de positie van professionele vrouwelijke componisten en vioolsolisten in de 19eeeuw.